Làm gì khi bé bị sốt cao?

Tổng số bài gửi : 11 Join date : 27/04/2011

Khi trẻ bị nhiễm khuẩn, ngoài việc điều trị bằng
thuốc, vấn đề chăm sóc và nuôi dưỡng trẻ đúng cách cũng rất quan trọng,
góp phần giúp trẻ mau khỏi bệnh và nhanh chóng hồi phục. Những bệnh
nhiễm khuẩn thường gặp ở trẻ nhỏ và gây sốt cao là viêm nhiễm đường hô
hấp, viêm tai giữa, tiêu chảy...

Cách xử trí

Sốt là dấu hiệu thường gặp nhất khi trẻ bị bệnh nhiễm khuẩn. Nếu trẻ sốt
nhẹ và vừa (thân nhiệt từ 37,50C đến dưới 390C), có thể chưa cần dùng
đến thuốc hạ nhiệt, cho trẻ nằm nơi thoáng mát và nới bớt quần áo, đắp
khăn ướt lên trán.

Một số trường hợp trẻ sốt cao có thể bị co giật, khi đó dùng khăn nhúng
vào nước mát hoặc nước hơi ấm lau nhẹ khắp người trẻ, đặc biệt là ở nách
bẹn và trán; Cho trẻ uống thuốc hạ sốt, nếu trẻ không uống được thì
dùng viên đặt hậu môn với hàm lượng thuốc tùy thuộc cân nặng của trẻ,
đồng thời cho trẻ uống nhiều nước. Tuyệt đối không được ủ kín trẻ.

Nếu trẻ có một trong các dấu hiệu: Bỏ bú, không ăn uống được, ngủ li bì,
khó đánh thức, co giật, thở rít khi nằm yên, rút lõm lồng ngực và thở
nhanh, mất nước nặng vì tiêu chảy, suy dinh dưỡng nặng thì cần đưa ngay
đến các cơ sở y tế.

Chế độ ăn cho trẻ khi bị sốt

Khi trẻ bị sốt, cứ mỗi lần nhiệt độ tăng lên 10C thì chuyển hóa cơ bản
tăng lên hơn 10% nên nhu cầu về năng lượng tăng lên rất nhiều. Khi năng
lượng đưa vào bị hạn chế thì một phần protein khẩu phần sẽ được chuyển
thành năng lượng. Do vậy chế độ ăn trong thời gian trẻ sốt vẫn phải đảm
bảo đầy đủ thành phần cung cấp năng lượng (chủ yếu là dầu, mỡ và đạm).
Khi sốt cơ thể cũng mất rất nhiều nước và chất điện giải qua da, đường
thở, mất vitamin qua phân, nước tiểu; vì vậy nhu cầu về nước, vitamin và
chất khoáng tăng lên rất nhiều. Ngoài ra khi sốt cao, do các men tiêu
hóa bị ức chế, trẻ thường chán ăn, vì vậy phải cho trẻ ăn những loại
thức ăn vừa dễ tiêu hóa, vừa đảm bảo cung cấp đủ những nhu cầu đặc biệt
của giai đoạn này.

Với trẻ nhỏ còn bú mẹ: cho trẻ bú nhiều lần hơn và thời gian mỗi lần bú
lâu hơn bình thường. Nếu trẻ không tự bú được, người mẹ cần vắt sữa vào
cốc rồi dùng thìa cho trẻ uống.

Với trẻ lớn hơn (đã ăn bổ sung): Tăng thêm số bữa trong ngày với các
loại thức ăn mềm, đa dạng, dễ tiêu hóa và chia thành nhiều bữa nhỏ. Thay
đổi thức ăn, cho trẻ ăn những loại thức ăn hợp khẩu vị để giúp trẻ ăn
nhiều, kích thích sự thèm ăn. Cần cho trẻ ăn tăng đạm và dầu mỡ để đảm
bảo đủ nhu cầu đạm và năng lượng khi bị sốt. Nếu trẻ tiêu chảy, có thể
dùng nước giá đỗ xanh để quấy bột, nấu cháo loãng, vừa giúp trẻ dễ ăn,
vừa đảm bảo cung cấp đầy đủ các chất đạm, bột. Đặc biệt chú ý đề phòng
trẻ bị suy dinh dưỡng khi nhiễm khuẩn nặng và kéo dài. Cho trẻ uống
nhiều nước, nhất là nước hoa quả tươi hoặc ăn thêm hoa quả để bù lại
lượng nước bị mất do sốt; Cung cấp thêm vitamin A, vitamin C vì các bệnh
nhiễm trùng có thể gây mất vitamin A qua phân, nước tiểu, dẫn đến nguy
cơ thiếu vitamin A, đặc biệt là đối với trẻ suy dinh dưỡng. Những trẻ bị
viêm phổi nặng cần bổ sung vitamin A liều cao (tùy thuộc vào tuổi theo
hướng dẫn của Chương trình Phòng chống thiếu máu, vitamin A).

Nên cho trẻ ăn cả mỡ lẫn dầu, đặc biệt là mỡ gà (vì mỡ gà có tới 18%
acid béo chưa no rất tốt cho sự hấp thu của trẻ). Các loại thực phẩm
giàu chất đạm là sữa mẹ, sữa bò, sữa đậu nành, trứng, thịt cá...

Nếu thức ăn bổ sung cho trẻ chủ yếu từ nguồn thực vật, do giá trị sinh
học của chúng tương đối thấp, tỷ lệ hấp thu thấp hơn thức ăn động vật
nên cần chú ý đến số lượng, chất lượng và hiệu quả sử dụng của protein
(đạm). Trong trường hợp này, khuyến nghị về nhu cầu protein ăn vào cần
cao hơn. Ví dụ chế độ ăn chủ yếu là lúa gạo thì hệ số sử dụng protein
(NPU) chỉ vào khoảng 50 (thấp hơn những chế độ ăn khác), vì vậy nhu cầu
khuyến nghị về protein trong những trường hợp này phải cao hơn nhiều.
Các loại quả chứa nhiều vitamin C như cam, chanh, quýt, bưởi...; Giàu
chất tiền vitamin A như các loại quả có màu vàng, đỏ (gấc, đu đủ, xoài,
cà chua,...) và các loại rau có màu xanh thẫm (rau ngót, rau muống, rau
dền...) vừa giàu tiền vitamin A vừa giàu vitamin C đều rất cần thiết cho
trẻ, đặc biệt là trẻ trong giai đoạn ăn bổ sung (ăn dặm).

Trong giai đoạn ăn bổ sung, cơ thể trẻ cũng bắt đầu thay đổi cách chống
đỡ với những yếu tố gây bệnh. Các yếu tố miễn dịch được mẹ truyền cho từ
thời kỳ mang thai không còn nữa, trẻ bắt đầu hình thành khả năng miễn
dịch riêng khi tiếp xúc với các yếu tố gây bệnh từ môi trường nên rất dễ
mắc các bệnh nhiễm khuẩn. Do đó, bất kỳ loại thức ăn bổ sung nào cũng
phải được bảo quản và chế biến thật sạch sẽ, nếu không có thể sẽ gây
bệnh cho trẻ; Nhất là vào mùa hè khi nhiệt độ tăng cao, tạo điều kiện
thuận lợi cho sự phát triển của vi khuẩn.

Những sai lầm thường gặp trong chế độ ăn của trẻ khi bị sốt

Những sai lầm mà bà mẹ hay mắc phải trong thực hiện chế độ ăn của trẻ bị sốt nhiễm khuẩn là:

- Không tăng cường số bữa ăn cho trẻ mặc dù mỗi bữa trẻ chỉ ăn rất ít
hoặc bỏ ăn. Nấu loãng hơn bình thường khiến trẻ lúc này đã ăn ít hơn lại
càng bị thiệt thòi về chất.

- Không cho dầu mỡ vào bột, cháo của trẻ khi trẻ bị sốt tiêu chảy.

-Không cho trẻ ăn thịt gà khi trẻ bị sốt có ho vì sợ trẻ ho nặng thêm.
Sự lo sợ này là hoàn toàn không có cơ sở khoa học vì thịt gà không gây
ho cho trẻ.

- Không cho trẻ ăn cá, tôm, cua khi trẻ có nhiễm khuẩn ho hay tiêu chảy;
Chỉ trong trường hợp cá, tôm, cua là nguyên nhân gây tiêu chảy như biểu
hiện của bệnh dị ứng ở một số cơ địa dị ứng với đồ tanh (có tỷ lệ rất
thấp, chỉ cần một lượng nhỏ cá, tôm, cua có thể gây tiêu chảy và/hoặc
nổi mẩn đỏ, ngứa ngoài da) thì mới cần ăn kiêng. Còn trong các trường
hợp không phải do cơ địa dị ứng đồ tanh thì đây là những thực phẩm rất
nên cho trẻ ăn khi đang bị bệnh nhiễm khuẩn.

- Không dùng thuốc hạ sốt cho trẻ kịp thời (khi trẻ bắt đầu sốt từ 390C)
khiến nhiều trường hợp trẻ bị co giật, dẫn đến những tổn thương ở não
gây nên chứng động kinh sau này.

Ở nước ta, thường xảy ra những đợt dịch sốt do virus, nhất là vào mùa
hè, vì vậy chỉ nên dùng kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ trong những
trường hợp có bội nhiễm vi khuẩn chứ không chỉ đơn thuần là do virus.

Sức khỏe và Đời sống